John Sanborn is ons opgevallen tijdens onze zoektocht op het Internet. In zijn werk worden zijn meesterlijke beheersing van het medium ‚video‘ gecombineerd met artistieke mogelijkheden als choreografie en performance. Eén van zijn voorbeelden is de Koreaan Nam-June Paik, wiens naam voor de erkenning van video’s als een nieuwe kunstvorm staat. De verwijzing naar het indeterminisme van John Cage voegt hier nog de compositie als complex bestanddeel aan toe.

De drie onderstaande video’s zijn voorbeelden van de technische mogelijkheden van het medium:

 
Een trailer en een fragment uit ‚Charlotte’s Groove‘ geven een idee van de gecompliceerde virtuositeit van de live performance in het museum in Berkeley, CA, VS, en van de live video:
 
Aan de live-performance deden meer dan 60 – deels geklede, deels naakte – personen mee. Enkelen van hen hadden voor hun performances de volledige ruimte nodig, anderen liepen voortdurend, met de op hun hoofd bevestigde camera, samen met de toeschouwers van zaal tot zaal door het museum om te filmen wat er live gebeurde. De videostreams werden in real time op video-mengpanelen verwerkt en tot een nieuw werk samengevoegd. Over het niveau van de live-performance heen is nog een ander niveau van de live video aangebracht. Daarop is niet alleen de opgenomen inhoud voortdurend in beweging, maar verandert ook de video continu het formaat van de voorstelling, zodat nu eens één enkel groot beeld, dan weer meerdere vensters met verschillende inhoud te zien zijn. Zowel voor de volwassenen als voor de kinderen betekent dit een 96 minuten durende belevenis:
[01:36:58] PICO (performanCe indeterminAte caGe opEra) Berkeley, CA, USA, 14 September 2012
[01:36:58] PICO (performanCe indeterminAte caGe opEra) Berkeley, CA, USA, 14 September 2012
Video op Youtube (sommige video’s zijn
uitsluitend na inloggen te bekijken)

John Sanborn

  • „John Sanborn (*1954) was één van de belangrijkste leden van de ‚tweede golf‘ Amerikaanse videokunstenaars, waartoe bijv. Bill Viola, Gary Hill, Dara Birnbaum en Tony Oursler behoorden. De eerste werken van Sanborn zijn uit de jaren '70, de tijd waarin de experimentele videokunst nog in de kinderschoenen stond, waarna hij ook in de bloeiperiode van de muziekclips van MTV en in de interactieve kunst tot aan de digitale mediakunst van tegenwoordig actief was en is.[…]
    Eind jaren ’70 was Sanborn één van de ‚Artists in Residence‘ bij het ‚TV Lab‘ van ‚Thirteen/WNET‘, een experimentele, door de Rockefeller-stichting en Nam June Paik opgestarte ‚crèche‘ voor videokunstenaars, waarin ze werken voor televisiezenders kunnen creëren. Sanborn was ook creatief voor de (door Paik in het leven geroepen) serie ‚VISA‘ en stelde zijn installaties ten toon in het Whitney-museum, waar hij twee keer deelnam aan de ‚Whitney Biennal‘.[…]
     – Bron: „John Sanborn“ (wikipedia.org), 2020, vertaald, lay-out gewijzigd door de auteur
  • „Een regisseur en producent die bekend is door […] ‚The Planets‘ (2011) en de ‚Performance Indeterminate Cage Opera‘ (2013). […]“
     – Bron: „John Sanborn“ (IMDb), 2020, lay-out gewijzigd door de auteur
  • Theresa Wong (wikipedia.org), 2020 – cello player in PICO [nl: de celliste in PICO]

Waar haalt John Sanborn zijn inspiratie vandaan?

John Sanborn is specialist voor video-effecten. Hij is hiervoor opgeleid en wordt als expert vaak gevraagd voor de zgn. ‚special effects‘ in filmproducties. In Wikipedia wordt hij omschreven als video-artiest en in één adem genoemd met Bill Viola, Gary Hill, Dara Birnbaum en Tony Oursler. John Sanborn noemt als zijn inspiratiebronnen Nam-June Paik, die de videofilm als nieuwe vorm van kunst op de kaart heeft gezet, schilder en objectkunstenaar Marchel Duchamp en componist John Cage. Hieronder vind je links voor meer informatie.

John Sanborn vat zijn werk ‘PICO’ als volgt samen:

  • „Het middelpunt van het werk zijn interpretaties van de manier en de betekenis van veranderingen zoals ze door John Cage, de conceptualist Marcel Duchamp en de videokunstenaar Nam June Paik (mijn persoonlijke leermeester) zijn aangemoedigd.“
     – Bron: verklaring van John Sanborn aan het begin van de video ‚PICO Live‘, vertaald, lay-out gewijzigd door de auteur
  • „Als je de muzikale revolutie van John Cage, het radicale denken van Marcel Duchamp en de mediale anarchie van Nam June Paikk samen in een mixer stopt, zou PICO het resultaat zijn.“
     – Bron: „Performance Indeterminate Cage Opera (2013)“ (IMDb), 2020, vertaald, lay-out gewijzigd door de auteur

Omdat John Sanborn veel waarde hecht aan het indeterminisme in de composities van John Cage, hebben we een omvangrijke collectie van links met betrekking tot dit onderwerp bijgevoegd.

John Cage

John Cage was herhaaldelijk te gast bij de West-Duitse regionale zender WDR in Keulen, o.m. op één van zijn verjaardagen in de jaren ’80, toen de zender hem als cadeau een ononderbroken uitzending van 24 uur ononderbroken aanbood, waarin voorbeelden van zijn composities te horen waren, hij uitgebreid werd geïnterviewd en andere kunstenaars akoestische geschenken voor Cage ten gehore brachten.

  • „John Milton Cage (5 september 1912 – 12 augustus 1992) was componist van experimentele muziek en auteur. Hij is wellicht het meest bekend (sommigen zouden zeggen ‘berucht’) door zijn werk ‚4' 33"‘, dat vaak (enigszins misleidend) als ‚viereneenhalf minuten stilte‘ wordt omschreven. Cage heeft ooit aleatorische muziek geschreven (muziek waarbij enkele elementen aan het toeval worden overgelaten), zette instrumenten in op een manier die niet standaard was en was pionier van de elektronische muziek. […]“
     – Bron: „John Cage Biography“ (biographybase.com), 2020, , vertaald, lay-out gewijzigd door de auteur
  • „John Milton Cage Jr. (5 september 1912 – 12 augustus 1992) was Amerikaans componist, muziektheoreticus, artiest en filosoof. Als pionier van het onbepaalde in de muziek, de elektro-akoestische muziek en het niet-standaard gebruik van muziekinstrumenten was Cage één van de toonaangevende leden van de naoorlogse avant-garde. Muziekcritici prijzen hem als één van de meest invloedrijke componisten van de 20e eeuw. Hij speelde ook een beslissende rol in de ontwikkeling van de moderne dans, vooral door zijn artistieke relatie met choreograaf Merce Cunningham, die het grootste deel van zijn leven ook een intieme relatie met Cage onderhield. […]
    Cage pionierde ook met de geprepareerde piano (een piano waarvan de klanken worden veranderd door voorwerpen die tussen of op de snaren of de hamertjes zijn geplaatst), waarvoor hij talrijke werken schreef die als ballet, en ook enkele die als concertwerken waren bedoeld. De bekendste hiervan zijn ‘Sonatas and Interludes for Prepared Piano’ (1946-48). […]
    Tot zijn leermeesters behoorden in 1933 Henry Cowell (1933) en in 1933-35 Arnold Schönberg, die beiden bekend staan om hun radicale vernieuwingen in de muziek, maar Cage werd vooral beïnvloed door diverse Oost- en Zuid-Aziatische culturen. Zijn studie van de Indische filosofie en het Zenboeddhisme eind jaren ’40 bracht Cage op het idee, aleatorische (door het toeval gestuurde) muziek te creëren, waarvan hij zijn eerste composities in 1951 uitbracht. […]“
     – Bron: „John Cage“ (en.wikipedia.org), 2020, vertaald, lay-out gewijzigd door de auteur
  • Performance Practice in the Indeterminate Works of John Cage“ (claremont.edu){lang de} [de: Aufführungspraxis in den indeterminierten Werken von John Cage]{/lang}{lang fr} [fr : Pratique de la performance dans les œuvres indéterminées de John Cage]{/lang}, by Judith Irene Lochhead, Claremont Colleges Library, California, USA
  • Indeterminacy“ (hunsmire.tripod.com){lang de} [de: Indeterminiertheit]{/lang}{lang fr} [fr : Indéterminisme]{/lang}
  • Understanding indeterminate music through performance{lang fr} {/lang}: Cage’s Solo for piano“ (hud.ac.uk){lang de} [de: Verstehen von indeterminierter Musik durch Aufführung: Cages Solo für Klavier]{/lang}{lang fr} [fr : Comprendre la musique indéterminée par l'interprétation : Cage's Solo for piano]{/lang}, by Philip Thomas, University of Huddersfield, UK
  • Works – „John Cage“ (rateyourmusic.com)
  • The Complete John Cage Edition“ (discogs.com)
  • „Onder de noemer ‚John Cage Day‘ vonden in 2012 naar aanleiding van de 100e geboortedag van de componist John Cage meerdere evenementen plaats.
    Enkelen hiervan waren de ‚John Cage Days‘ die op 9 augustus 2012 in het Museum of Modern Art, New York, op 17 augustus 2012 in het kader van ‚The Proms‘ in de Royal Albert Hall, Londen, en op 5 september 2012, de verjaardag van Cage, in de Elder Hall van de universiteit van Adelaide in Australië werden gehouden. De organisator van het laatstgenoemde evenement, componist en performer Stephen Whittington, heeft voorgesteld om 5 september ieder jaar wereldwijd te vieren als ‚John Cage Day‘. […]“
     – Bron: „John Cage Day“ (en.wikipedia.org), 2020, vertaald, lay-out gewijzigd door de auteur
  • Music Analysis, Theory & Composition“ (hunsmire.tripod.com), Tater Z the Anti-G and DJ Hunsmire's Musical Studies Index